"...voor mij is dit DE vogel van de afgelopen winter", een verrassende uitspraak van Peter de Knijff. Het gaat over een winter-braamsluiper in Culemborg. Waarom heeft Peter, die door middel van DNA-analyses onderzoek doet naar de taxonomie van braamsluipers, het daar over, terwijl de winter al zoveel spannends bracht?

Het braamsluipercomplex wordt met recht als complex aangeduidt. Al eerder gaf ik in een blogje aan dat de taxonomie van de braamsluipers zwaar op de schop gaat als gevolg van recent DNA-onderzoek. Het eerste gevolg daarvan is dat er een split is gemaakt tussen Braamsluiper (met ondersoorten curruca en minula) en Humes Braamsluiper (met ondersoorten althaea, halimondendri, blythi en margelanica). Maar daar gaat het niet mee ophouden. Er liggen mogelijk nog meer splits in het verschiet. Het zal mij niet verbazen als we straks gewoon op 6 verschillende braamsluipersoorten gaan uitkomen.

Nu heeft het braamsluipercomplex al langere tijd mijn aandacht. Het begon voor mij allemaal met een vogel in Vinkhuizen in 2006. Dit bleek na DNA-onderzoek een halimondendri te zijn, een destijds oostelijke ondersoort van de Braamsluiper. Ik vond het direct fascinerend dat vogels die zo ver oostelijk van ons broeden af en toe in ons land overwinteren.
sib braamsluiper 2-1-2006 Groningen 320-240
Die halimondendri van Vinkhuizen betekende dat ik per 1-1-2014 een Humes Braamsluiper op mijn lijst mocht bijschrijven.

Ik zag in de loop van de tijd nog meer vermeend oostelijke braamsluipers, maar daar werd geen DNA van verzameld en die zullen waarschijnlijk niet op soort-naam gebracht gaan worden, want in het veld zijn die beesten gewoon bijna onmogelijk van elkaar te onderscheiden. De ene is grijs-bruin, de andere bruin-grijs of vaalbruin of kastranjebruin en ga zo maar door.

Mijn tweede door DNA bevestigde Humes Braamsluiper bleek een blythi te zijn die ik in 2013 in de Eemshaven zag. Daarmee had ik twee verschillende ondersoorten van de Humes Braamsluiper.
20131229 Siberische braamsluiper 3 Eemshaven
En dan nu, de vogel van Culemborg. Op basis van de roepjes die de vogel liet horen bleek het hier mogelijk om een margelanica te gaan, weer een andere ondersoort van de Humes Braamsluiper en op termijn mogelijk een volle soort. Dit werd tenminste gedebiteerd op de site van Dutch Birding en daarop reageerde Peter met: "...voor mij is dit DE vogel van de afgelopen winter". Die had ik dus gemist! Op de terugweg van de Kaspische Plevier, 12-01-2014 had ik er eigenlijk langs willen gaan, maar ik liet hem lopen in de veronderstelling dat ook dit een halimondendri zou zijn. Niet zo slim dus...

Maar gelukkig kreeg ik vandaag een herkansing. De vogel bleek er nog te zitten. Dat betekende dus dat ik vandaag naar Culemborg toog voor een ochtendje tuintjes turen. De vogel houdt zich op in voor- en achtertuinen met schuttingen en veel bossages. Ik had me er dus bij neergelegd dat het wel even zou duren... Nog geen kwartier duurde het! En toen zag ik de vogel vanuit een tuin een spar invliegen. Wat een druk en skulky beestje was het, hij liet zich amper zien toen hij zo'n 3 minuten in de spar rondscharrelde. Ik heb met moeite 1 redelijke foto kunnen maken.
20140302 Vale braamsluiper Culemborg
Wat wel erg leuk was, was dat de vogel wat subzang liet horen. Dit leek in het geheel niet op normale Braamsluiper-zang, maar ja het gaat ook om subzang.

Nog even het DNA-onderzoek afwachten (er is poep verzameld) en dan heb ik mogelijk drie verschillende ondersoorten van de Humes Braamsluiper op mijn lijst en potentieel drie verschillende soorten.